Poziom podstawowy
Wykresem funkcji liniowej jest linia prosta.
Żeby narysować wykres funkcji liniowej, wystarczy wyznaczyć dwa punkty, które do niego należą.
Narysuj wykres funkcji liniowej \(y=x+3\).
Obliczamy współrzędne dwóch dowolnych punktów przez które przechodzi nasza prosta.
Dla \(x=0\) mamy: \[y=0+3=3\] Czyli do wykresu funkcji należy punkt o współrzędnych \((0,3)\).
Dla \(x=1\) mamy: \[y=1+3=4\] Czyli do wykresu funkcji należy punkt o współrzędnych \((1,4)\).
Teraz możemy zaznaczyć punkty w układzie współrzędnych i narysować prostą:
Narysuj wykres funkcji liniowej \(y=2x-1\).
Obliczamy współrzędne dwóch dowolnych punktów przez które przechodzi nasza prosta.
Dla \(x=0\) mamy: \[y=2\cdot 0-1=0-1=-1\] Czyli do wykresu funkcji należy punkt o współrzędnych \((0,-1)\).
Dla \(x=1\) mamy: \[y=2\cdot 1-1=2-1=1\] Czyli do wykresu funkcji należy punkt o współrzędnych \((1,1)\).
Teraz możemy zaznaczyć punkty na wykresie i narysować prostą:
Narysuj wykres funkcji liniowej \(y=-\frac{1}{3}x-2\).
Obliczamy współrzędne dwóch dowolnych punktów przez które przechodzi nasza prosta.
Dla \(x=0\) mamy: \[y=-\frac{1}{3}\cdot 0-2=0-2=-2\] Czyli do wykresu funkcji należy punkt o współrzędnych \((0,-2)\).
Dla \(x=3\) mamy: \[y=-\frac{1}{3}\cdot 3-2=-1-2=-3\] Czyli do wykresu funkcji należy punkt o współrzędnych \((3,-3)\).
Teraz możemy zaznaczyć punkty w układzie współrzędnych i narysować prostą:
Na filmie pokazuję praktyczną metodę na szybkie rysowanie dokładnych wykresów funkcji liniowych.
Czas nagrania: 13 min.
Monotoniczność funkcji liniowej
Funkcja liniowa: \[y=ax+b\]
- jest rosnąca jeżeli \(a \gt 0\),
- jest malejąca jeżeli \(a \lt 0\),
- jest stała jeżeli \(a = 0\).
Wyraz wolny \(b\), to punkt przecięcia funkcji liniowej z osią \(Oy\).
Na powyższym rysunku prosta jest rosnąca, czyli \(a \gt 0\).
Dla jakiego parametru \(m\) funkcja \(f(x)=(2m+3)x-7\) jest rosnąca?
Funkcja \(f\) jest rosnąca, jeżeli: \[\begin{split} 2m+3&\gt0\\[6pt] 2m&\gt-3\\[6pt] m&\gt-\frac{3}{2} \end{split}\] Zatem funkcja \(f\) jest rosnąca dla \(m \gt-\frac{3}{2}\).
Miejsce zerowe
Miejsce zerowe funkcji liniowej \(f(x)=ax+b\), to argument \(x\) spełniający równanie: \[ax+b=0\] Z powyższego równania wynika bezpośredni wzór: \[x=-\frac{b}{a}\] Oblicz miejsce zerowe funkcji \(f(x)=5x-7\).
Przyrównujemy wzór funkcji do zera: \[\begin{split} 5x-7&=0\\[6pt] 5x&=7\\[6pt] x&=\frac{7}{5} \end{split}\] Zatem miejscem zerowym funkcji \(f\) jest argument \(x=\frac{7}{5}\).
Proste równoległe i prostopadłe
Dwie proste o równaniach \[\begin{split} &y=a_1x+b_1\\[6pt] &y=a_2x+b_2 \end{split}\]
- są równoległe, jeżeli ich współczynniki kierunkowe są równe, czyli: \[a_1=a_2\]
- są prostopadłe, jeżeli ich współczynniki kierunkowe spełniają zależność: \[a_1\cdot a_2=-1\]
Więcej materiałów o prostych równoległych i prostopadłych znajdziesz w rozdziale:
Proste równoległe i prostopadłe.
Na rysunku przedstawiony jest fragment wykresu pewnej funkcji liniowej \(y=ax+b\).
Jakie znaki mają współczynniki \(a\) i \(b\)?
A.\(a\lt 0\) i \(b\lt 0\)
B.\(a\lt 0\) i \(b>0\)
C.\(a>0\) i \(b\lt 0\)
D.\(a>0\) i \(b>0\)
A
Jeden z rysunków przedstawia wykres funkcji liniowej \(f(x)=ax+b\), gdzie \(a>0\) i \(b\lt 0\). Wskaż ten wykres.
C
Funkcja \(f(x) = 0{,}5x - 6\)
A.jest malejąca i jej wykres przechodzi przez punkt \((0, 6)\)
B.jest rosnąca i jej wykres przechodzi przez punkt \((0, 6)\)
C.jest malejąca i jej wykres przechodzi przez punkt \((0, -6)\)
D.jest rosnąca i jej wykres przechodzi przez punkt \((0, -6)\)
D
Funkcja liniowa
\( f(x)=(m^2-4)x+2 \) jest malejąca, gdy
A.\(m\in (-\infty,-2) \)
B.\(m\in (2,+\infty) \)
C.\(m\in \lbrace -2,2 \rbrace \)
D.\(m\in (-2,2) \)
D
Funkcja liniowa \( f(x)=ax+b\ \) jest rosnąca i ma dodatnie miejsce zerowe. Stąd wynika, że
A.\(a>0\) i \( b>0 \)
B.\(a\lt 0\) i \( b\lt 0 \)
C.\(a\lt 0\) i \( b>0 \)
D.\(a>0\) i \( b\lt 0 \)
D
Na rysunku przedstawiono fragment prostej o równaniu \(y=ax+b\).
Współczynnik kierunkowy tej prostej jest równy
A.\( a=-\frac{3}{2} \)
B.\( a=-\frac{2}{3} \)
C.\( a=-\frac{2}{5} \)
D.\( a=-\frac{3}{5} \)
B
Wykres funkcji liniowej \(y = 2x − 3\) przecina oś \(Oy\) w punkcie o współrzędnych
A.\( (0,-3) \)
B.\( (-3,0) \)
C.\( (0,2) \)
D.\( (0,3) \)
A
Funkcja \(f\) jest określona dla każdej liczby rzeczywistej \(x\) wzorem \(f(x)=(m\sqrt{5}-1)x+3\). Ta funkcja jest rosnąca dla każdej liczby \(m\) spełniającej warunek
A.\( m\gt\frac{1}{\sqrt{5}} \)
B.\( m\gt1-\sqrt{5} \)
C.\( m\lt\sqrt{5}-1 \)
D.\( m\lt\frac{1}{\sqrt{5}} \)
Wykres funkcji liniowej \(f(x)=\frac{8-3x}{2}\) przecina osie układu współrzędnych w punktach \(A\) i \(B\). Pole trójkąta \(ABO\), w którym punkt \(O\) jest początkiem układu współrzędnych, wynosi:
A.\( 10\frac{2}{3} \)
B.\( 5\frac{1}{3} \)
C.\( 21\frac{1}{3} \)
D.\( 7\frac{1}{2} \)
B
Na wykresie funkcji liniowej określonej wzorem \(f(x)=(m-1)x+3\) leży punkt \(S=(5,-2)\). Zatem
A.\( m=1 \)
B.\( m=2 \)
C.\( m=-1 \)
D.\( m=0 \)
D
Na rysunku przedstawiono fragment wykresu funkcji liniowej \(f\) określonej wzorem \(f(x)=ax+b\).
Współczynniki \(a\) oraz \(b\) we wzorze funkcji \(f\) spełniają zależność
A.\( a+b\gt0 \)
B.\( a+b=0 \)
C.\( a\cdot b\gt0 \)
D.\( a\cdot b\lt0 \)
D
Dana jest funkcja liniowa \(f\) określona wzorem\(f(x)=ax+b\), gdzie \(a\) i \(b\) są liczbami rzeczywistymi. Wykres funkcji \(f\) przedstawiono w kartezjańskim układzie współrzędnych \((x,y)\) na rysunku poniżej.
Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
Współczynniki \(a\) i \(b\) we wzorze funkcji \(f\) spełniają warunki
A.\( a\gt 0 \) i \(b\gt 0\).
B.\( a\gt 0 \) i \(b\lt 0\).
C.\( a\lt 0 \) i \(b\gt 0\).
D.\( a\lt 0 \) i \(b\lt 0\).
B
Funkcja liniowa \(f\) jest określona wzorem \(f(x) = ax + b\), gdzie \(a\) i \(b\) są pewnymi liczbami rzeczywistymi. Na rysunku obok przedstawiono fragment wykresu funkcji \(f\) w kartezjańskim układzie współrzędnych \((x, y)\).
Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
Liczba \(a\) oraz liczba \(b\) we wzorze funkcji \(f\) spełniają warunki:
A.\( a\gt 0\ \) i \(\ b\gt 0\)
B.\( a\gt 0\ \) i \(\ b\lt 0 \)
C.\( a\lt 0\ \) i \(\ b\gt 0 \)
D.\( a\lt 0\ \) i \(\ b\lt 0 \)
C
Funkcja liniowa
\(f(x)=6-2x\) przyjmuje wartości nieujemne wtedy i tylko wtedy, gdy:
A.\( x\in (-\infty, 3\rangle \)
B.\( x\in \langle 3, +\infty ) \)
C.\( x\in (-\infty, 3) \)
D.\( x\in (3, +\infty ) \)
A
Funkcja liniowa \(f\) przyjmuje wartość \(2\) dla argumentu \(0\), a ponadto \(f(4)-f(2)=6\). Wyznacz wzór funkcji \(f\).
Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
W kartezjańskim układzie współrzędnych \((x, y)\) wykresy funkcji liniowych \(f(x) = (2m + 3)x + 5\) oraz \(g(x) = -x\) nie mają punktów wspólnych dla
A.\( m=-2 \)
B.\( m=-1 \)
C.\( m=1 \)
D.\( m=2 \)
A